Gedenken en Bevrijding - 04/05/2014

Locatie: Martinikerk
Aanvang: 17:00
Aanvullende informatie:
Muziek, koorzang, stem en ‘Stolpersteine’: gedenken in Schoonheid met een ziel

Deze middagviering in de Martinikerk zal in het teken staan van de dodenherdenking. In een bijzondere dienst wordt dan “De Nacht” uitgevoerd, een compositie van Gerrit Jan Niemeijer die hij in 2008/2009 schreef in

opdracht van het koor van het 4 Mei-Projekt.


Hij koos als uitgangspunt voor deze compositie het eerste deel van het gedicht “Natzweiler” van Rutger Kopland. De dichter beschrijft hierin een na-oorlogs bezoek aan dit concentratiekamp. De inhoud levert een flash-back op, die beelden oproept uit die tijd. Aan de beelden uit het gedicht wordt een ander schokkend element toegevoegd: een acteur die commando’s schreeuwt die gebezigd werden bij de selectie van gevangenen voor de gaskamer.


In deze dienst worden ook verhalen verteld over Joodse mensen, woonachtig in de Schildersbuurt in onze stad, die zijn weggevoerd en nooit meer teruggekeerd. Een groep bewoners van de Schildersbuurt is een project gestart om zogenaamde ‘Stolpersteine’ (struikelstenen) te leggen in het plaveisel voor de huizen waar deze mensen hebben gewoond voordat ze werden weggevoerd. Op die ‘Stolpersteine’ wordt de naam genoemd van de betreffende persoon met zijn of haar geboorte- en sterfdata.


Deze struikelstenen zijn ooit bedacht en ontworpen door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Hij heeft een steen ontworpen, met daarin op een messingplaatje de gegevens van de weggevoerde persoon. Overal in Europa zijn inmiddels dergelijke stenen geplaatst als herinnering aan mensen die zijn weggevoerd en nooit meer teruggekeerd. Binnenkort dus ook in de Schildersbuurt in onze stad.


In de dienst op 4 mei zal een aantal namen worden genoemd met daarbij het levensverhaal van de genoemde persoon, voor wie op dit moment een Stolperstein wordt voorbereid. Kunstenaar Gunter Demnig noemt ze Stolpersteine of in het Nederlands ‘struikeltenen’ omdat je erover struikelt met je hoofd en je hart, en je moet buigen om de tekst voor je op het trottoir te kunnen lezen. Een heel concrete manier van gedenken. Zoals ook namen en levensverhalen van gedeporteerden uit de Schildersbuurt in de Martinikerk zullen klinken om in hen de velen te gedenken die door geweld en vervolging zijn omgekomen.



De compositie “De Nacht” wordt uitgevoerd door de Cantorij van het Groninger Studentenpastoraat onder leiding van Gerrit Jan Niemeijer.

Orgelbegeleiding door Jan Harryvan.

In de dienst wordt ook de orgelcompositie “Mon ame cherche une fin paisible” van Jean Langlais (1907 – 1991) uitgevoerd door Jan Harryvan.

Verdere muzikale medewerking wordt verleend door Jacqueline Reisel (piano) en Jan Schoemaker (sopraansaxofoon). Zij spelen ‘Tatnjoe’ (Vader) van Jacqueline Reisel.

Buurtbewoners van de Schilderswijk noemen de namen van hen die weggevoerd zijn uit de Wassenberghstraat.



Voorgangers zijn Evert Jan Veldman en Tiemo Meijlink, beiden predikant van de Protestantse Gemeente van Groningen (Nieuwe Kerk en studentenpastoraat